Als het aan staatssecretaris Cultuur en Media Gunay Uslu en Minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming ligt, worden de creatieve prestaties van makers en uitvoerend kunstenaars voortaan wettelijk beter beschermd. Weerwind en Uslu voor hebben hiervoor de Wet auteurscontractenrecht uit 2015 aangescherpt en ook video on demand hierin opgenomen. De tekst van het wetsvoorstel wordt openbaar bij het indienen bij de Tweede Kamer, die zich dan over het voorstel buigt.
Door de gewijzigde wet wordt de onderhandelingspositie van makers en uitvoerend kunstenaars (zoals bijvoorbeeld schrijvers, fotografen, componisten, muzikanten en acteurs) versterkt ten opzichte van hun exploitanten (producenten, omroepen en uitgevers).
Om bijvoorbeeld het uitgeven van een boek mogelijk te maken, wordt door de auteur een contract afgesloten met een uitgever. In het contract kan bijvoorbeeld worden afgesproken dat het auteursrecht wordt overgedragen of dat voor de exploitatie toestemming wordt gegeven. Uit een evaluatie blijkt de maker vaak de zwakkere partij bij het verlenen van zo’n zogeheten exploitatiebevoegdheid. Daarom wordt de wet hierop aangepast.
Eerlijke vergoeding
De wet maakt het mogelijk dat makers en uitvoerend kunstenaars over een eerlijke vergoeding voor het geven van een exploitatiebevoegdheid collectief kunnen onderhandelen. De maker of kunstenaar kan een contract opzeggen als de exploitant het werk of de uitvoering niet (meer) publiceert. Een bewijs van een wanprestatie hoeft niet meer aangetoond te worden.
Exploitanten die publiek geld ontvangen, kunnen zich voortaan aansluiten bij een geschillencommissie. Als makers een conflict met een exploitant hebben kunnen ze via zo’n commissie op een laagdrempelige manier tot een oplossing komen.
Video on demand
Filmmakers en uitvoerend kunstenaars zijn het eens om collectieve contractuele afspraken te maken met filmproducenten en exploitanten over een passende vergoeding voor video on demand (VOD). De eerlijke vergoeding moet in verhouding staan tot hoe vaak een filmwerk wordt gestreamd. De afspraken worden door de minister en staatssecretaris met wetgeving en beleid ondersteund.
Vorig jaar was voorzitter Maarten Treurniet aanwezig in de Tweede Kamer en pleitte voor verplicht collectief beheer voor VOD. Deze is nu nog geen onderdeel van de Auteurswet, maar is vormgegeven door middel van vrijwillige afspraken. Dit blijkt in de praktijk niet te werken, omdat het ingewikkeld is en niet alle partijen zich (vrijwillig) aan deze afspraak willen onderwerpen. Ondanks deze regeling ontvangen makers weinig of geen vergoeding voor VOD-uitzendingen. Het gevolg is dat de makers ook geen extra vergoeding krijgen als hun film of serie miljoenen VOD-streams heeft. Hierdoor valt een groot deel van het inkomen van regisseurs weg.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het nieuwe wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te sturen. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.
Lees hier ons verslag van het Rondetafelgesprek in 2022.
Bron: Rijksoverheid.
Wijzigingen en typefouten voorbehouden. Aan deze pagina kunnen geen rechten worden ontleend.