Open oproep essayistische documentaire – Mediafonds

Sectornieuws

Donderdag 29 oktober, 2015

Het Mediafonds doet een open oproep voor de ontwikkeling van drie lange essayistische documentaires. Met deze oproep wil het fonds makers uitdagen urgente maatschappelijke thema’s te onderzoeken.
Het gaat goed met de Nederlandse documentaire. Jaarlijks worden talloze prachtige films in dit genre gerealiseerd die op grote waardering kunnen rekenen van televisiekijkers en (internationale) festivalbezoekers, en die bovendien op steeds betere tijdstippen worden uitgezonden. Dat is echter geen reden om genoeglijk achterover te leunen. Zo is het filmessay in Nederland een onderbelicht genre dat een impuls verdient.
De wereld is in de afgelopen decennia complexer geworden. Oude zekerheden komen op losse schroeven te staan. De wereld globaliseert. Machtsverhoudingen verschuiven. Het geopolitieke krachtenveld waarin overheden opereren verandert radicaal. Het leven lijkt steeds minder maakbaar. Voor documentairemakers is een taak weggelegd om deze veranderende werkelijkheid te onderzoeken en er in beeld en geluid op te reflecteren. Nieuwe werkelijkheden vragen om nieuwe vertelvormen. In veel documentaires ligt de nadruk op het kleine en het persoonlijke, waarbij een aantrekkelijk onderwerp en de dramatische vertelling voorop staan. Het Mediafonds wil met deze open oproep makers uitdagen om een stap verder te gaan. Juist door op zoek te gaan naar de grote verbanden in de wereld en door urgente hedendaagse thema’s op onconventionele wijze te verbeelden.
De afgelopen jaren zijn binnen de documentaire enkele zeer geslaagde pogingen gedaan om die grote, onzichtbare krachten te verbeelden. Denk bijvoorbeeld aan de film Dial H.I.S.T.O.R.Y. waarin Johan Grimonprez de relatie onderzoekt tussen de geschiedenis van vliegtuigkapingen en de groeiende invloed van massamedia. Of aan de meer recente documentaire The Act of Killing, waarin Joshua Oppenheimer op radicale wijze een open zenuw in de Indonesische samenleving blootlegt. Of aan het werk van Adam Curtis, die archiefmateriaal op zodanig vernuftige wijze aan elkaar smeedt, dat er nieuwe inzichten ontstaan over geopolitieke kwesties en het functioneren van de media. Op een heel andere manier liet Hubert Sauper met Darwin’s Nightmare en We Come as Friends zien hoe landen worden vermorzeld door een giftige cocktail van kapitalisme en (neo-)kolonialisme. Een voorbeeld van eigen bodem is Episode 3: Enjoy Poverty van Renzo Martens, die veel controverse opriep met zijn tocht door Congo, waar hij lokale bewoners ervan probeert te overtuigen dat ze hun eigen armoede te gelde moesten maken. Een ander inspirerend documentaire-essay is Sans Soleil van Chris Marker, waarin poëtische beelden die ogenschijnlijk draaien om globalisering in het moderne Japan, een reflectie zijn op thema’s als tijd en herinnering. Een laatste voorbeeld is Les Glaneurs et la Glaneuse van Agnès Varda, waarin ze beelden bijeensprokkelt van allerhande verzamelaars en zo contempleert op het thema armoede.
Door de uitgesproken, vernieuwende vorm wisten deze films een inzicht en impact te genereren die via meer klassieke journalistieke methodes niet tot stand zouden zijn gekomen. Deze voorbeelden zijn nadrukkelijk geen blauwdruk voor wat het fonds beschouwt als een essayistische documentaire, ze dienen slechts ter inspiratie. Het fonds formuleert voor deze regeling geen vastomlijnde definitie van de essayistische documentaire. Het is aan makers zelf om het genre telkens te herdefiniëren. Wel is er een aantal kenmerken van het filmessay te benoemen, zoals het onderzoekende karakter en de uitgesproken vorm. Daarbij draagt het filmessay per definitie een eigen signatuur van de maker, zowel in de benadering van het onderwerp als in de vorm.
Hoe?
Het Mediafonds reserveert € 150.000,- (maximaal € 50.000,- per project) voor de ontwikkeling van drie essayistische documentaires. Vanwege de omvang en complexiteit van de films is samenwerking met een producent verplicht en dient de aanvraag vergezeld te gaan van een intentieverklaring van een landelijke publieke omroep. Het fonds moedigt samenwerking met onderzoeksjournalisten, wetenschappers, denkers, schrijvers en kunstenaars aan, maar dit is geen vereiste. Ook het aangaan van een internationale co-productie wordt aangemoedigd. Een voor deze gelegenheid samengestelde commissie selecteert drie projecten die in aanmerking komen voor ontwikkeling. Deze commissie neemt de gebruikelijke criteria van het fonds in acht. Daarnaast beoordeelt ze in hoeverre de aanvrager er in slaagt grote maatschappelijke verbanden te leggen en urgente thema’s op onconventionele wijze te verbeelden. De internationale potentie van het project kan een criterium zijn bij de beoordeling.
Wanneer?
De deadline voor het indienen van een voorstel is 31 maart 2016. Aanvragen kunnen in pdf worden gemaild naar essay@mediafonds.nl. Het nieuwe fonds van de NPO zal in principe geld beschikbaar hebben voor de productiefase.
Vereisten
Ingediende plannen bevatten in ieder geval het volgende:

  • Een beschrijving van het onderwerp van de documentaire, de visie van de regisseur op dit onderwerp en de cinematografische vorm die de maker voorlopig en globaal voor ogen staat.
  • Een (korte) reflectie op het essayistische karakter van de film.
  • Een toelichting op de samenwerking met de producent en eventueel andere betrokken makers.
  • Een toelichting op het internationale karakter van de productie, zowel inhoudelijk als qua financiering.
  • Een plan van aanpak voor de researchfase.
  • Een recent cv van de makers.
  • Eén of maximaal twee eerder gerealiseerde producties met een toelichting op dat eerdere werk. Dit wordt bij voorkeur digitaal aangeleverd, via vimeo of een ander kanaal.
  • Een verwijzing naar voor het ingediende project relevante boeken, films of anderszins relevante werken.
  • Een sluitende begroting.
  • Een intentieverklaring van een landelijke publieke omroep.
  • Een uittreksel van de Kamer van Koophandel.

Regisseer jij films of programma's die worden uitgezonden op televisie?

Meld je gratis aan bij auteursrechtenorganisatie VEVAM en ontvang vergoedingen voor je werken!

Sluit je aan bij VEVAM!

Contactgegevens

Dutch Directors Guild
De Lairessestraat 125 sous
1075 HH Amsterdam

kvk: 33298563
tel: +31 (0)6 836 72 215
e-mail: info@directorsguild.nl

Openingstijden:
Het DDG-bureau is telefonisch bereikbaar op:
maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 13.00 – 17.00 uur.